Bardzo nasilone objawy cukrzycy typu 1 wynikają z bardzo dużego niedoboru insuliny. Poziom cukru we krwi przy diagnozie zwykle jest bardzo wysoki (powyżej 300 mg/dl). Często bezobjawowy przebieg cukrzycy typu 2 wynika z umiarkowanej hiperglikemii. Cukrzyca typu 2 zwykle diagnozowana jest przy glikemii poniżej 250 mg/dl.
Cukrzyca jest jedną z najczęściej występujących chorób w podeszłym wieku. Według dostępnych danych może na nią cierpieć nawet 40% osób powyżej 65. roku życia. Cukrzyca, zwłaszcza nieleczona, może prowadzić do ciężkich powikłań. Dlatego odpowiednia opieka nad chorą osobą starszą jest tak ważna. Twój podopieczny choruje na cukrzycę? Sprawdź, jakich zasad powinna przestrzegać opiekunka seniora. Cukrzyca: geneza, rodzaje i przyczyny Czym jest cukrzyca? Mówiąc wprost, jest to schorzenie przewlekłe o charakterze metabolicznym. Główna przyczyna występowania cukrzycy to niedobór insuliny w organizmie lub jej nieprawidłowe działanie. Insulina jest hormonem wydzielanym przez trzustkę w trakcie jedzenia. Gdy cały proces przebiega prawidłowo, to organizm jest w stanie przyswoić cukier znajdujący się w pożywieniu. U cukrzyków gromadzi się on we krwi i nie może dotrzeć do komórek. Powodem rozwoju cukrzycy w dużej mierze jest siedzący tryb życia i brak aktywności fizycznej. Znaczenie mają też złe nawyki żywieniowe i otyłość, szczególnie brzuszna. Na to, czy choroba się pojawi, ma wpływ także starzenie się organizmu. Wraz z wiekiem pogarsza się metabolizm glukozy i obniża wrażliwość na działanie insuliny. Istotny jest też fakt, czy w najbliższej rodzinie seniora ktoś chorował na cukrzycę. Należy również uważać na leki stosowane w leczeniu chorób współistniejących. Sposób leczenia cukrzycy jest zależny od jej typu. Można wyróżnić dwa: Cukrzyca typu 1, czyli insulinozależna: trzustka nie jest w stanie samodzielnie produkować insuliny. Chora osoba musi więc przyjmować ją zewnętrznie – poprzez zastrzyki. Ten rodzaj cukrzycy spotyka się zwykle u dzieci i młodych ludzi, ale zachorowanie w starszym wieku również nie jest wykluczone. Cukrzyca typu 2 – insulinoniezależna: na ten typ cukrzycy chorują zazwyczaj seniorzy. Trzustka wydziela insulinę, która działa, ale proces ten jest zaburzony. W tym przypadku stawia się na leczenie farmakologiczne i na przestrzeganie diety. Objawy hipoglikemii i hiperglikemii. Jak reagować? Cukrzyca jest chorobą przewlekłą, a chory musi się z nią zmagać do końca życia. Można jednak ułatwić mu codzienne funkcjonowanie. Wystarczy przestrzegać zaleceń lekarza, regularnie podawać leki i monitorować poziom cukru we krwi, zadbać o prawidłowe odżywianie seniora i zachęcać go do podejmowania aktywności fizycznej. Co to oznacza dla Ciebie jako opiekunki? Przede wszystkim dopilnowanie, żeby o określonej porze podopieczny zażył lekarstwa. Kontroluj też, czy leki się nie kończą, a jeśli coś Cię zaniepokoi, umów seniora do lekarza. Pamiętaj o okresowych badaniach u specjalistów: diabetologa, okulisty, kardiologa. Przypominaj osobie starszej o wykonywaniu pomiarów glukometrem – zarówno na czczo, jak i po posiłku, a czasem (jeśli lekarz zaleci) nawet w nocy. Prawidłowy poziom cukru we krwi powinien wynosić do 100 mg/dl na czczo i do 140 mg/dl dwie godziny po posiłku. W podeszłym wieku dopuszczalne są nawet wartości do 160-180 mg/dl. Zarówno zbyt niski, jak i zbyt wysoki poziom glukozy stanowią zagrożenie dla życia. Oznaki cukrzycy u mężczyzn i kobiet są podobne. Można je rozpoznać nie tylko poprzez pomiary, ale też obserwując zachowanie podopiecznego. Jeżeli senior: ma zimne poty, czuje „wilczy głód”, drżą mu ręce, nie może się skupić, skarży się na ból i zawroty głowy, ma bladą skórę i słabnie – jest to hipoglikemia. Trzeba szybko podać mu cukier w łatwo przyswajalnej postaci. Może to być kostka cukru, słodka herbata, sok pomarańczowy, chleb z miodem albo dżemem. Jeśli podopieczny jest nieprzytomny, połóż go w pozycji bocznej i wezwij karetkę. Hipoglikemia może prowadzić do śpiączki cukrzycowej, a nawet do śmierci. skarży się na senność, zwiększone pragnienie i suchość w ustach, jego skóra jest sucha i zaczerwieniona, występują bóle głowy, nudności, wymioty lub nawet utrata przytomności, mamy do czynienia z hiperglikemią. Jej powodem zwykle jest pominięcie leków albo zbyt duża ilość spożytego cukru. Przytomnemu seniorowi podaj do picia wodę z solą. To pomoże wypłukać cukier z organizmu i zapobiegnie odwodnieniu. Zawsze też należy powiadomić lekarza prowadzącego osobę starszą. Hiperglikemia jest niezwykle niebezpieczna, gdyż w jej wyniku może wystąpić kwasica ketonowa i śpiączka, które zagrażają życiu. Dieta i higiena pomagają utrzymać cukrzycę w ryzach Odpowiednie odżywianie w cukrzycy jest bardzo ważne. Dobrze dobrana dieta zmniejsza ryzyko niedocukrzenia lub niekontrolowanego wzrostu poziomu cukru we krwi. Pamiętaj o tym, żeby menu było ściśle dostosowane do wskazań lekarza. Istotna jest też ilość posiłków – w ciągu dnia senior powinien zjeść ich 4-5, w regularnych, 3-godzinnych odstępach. To pomaga utrzymać prawidłowy poziom cukru w organizmie. Konieczne jest też odstawienie cukrów prostych i zastąpienie ich węglowodanami złożonymi. Podopieczny nie powinien jeść białego i brązowego cukru, miodu, słodyczy i słodzonych napojów, wysoko przetworzonej i gotowej żywności czy słonych przekąsek. Niech na jego talerzu znajdą się: ciemne pieczywo, kasze, makarony, naturalny ryż, warzywa i rośliny strączkowe. Co jeszcze może jeść cukrzyk? Tabela żywienia mówi o zdrowych, roślinnych tłuszczach, orzechach, owocach cytrusowych, jagodowych, jabłkach, śliwkach i gruszkach. Przy cukrzycy lepiej unikać smażenia. Potrawy można za to gotować, piec lub przygotowywać na patelni niewymagającej użycia tłuszczu. Opiekunka seniora chorego na cukrzycę powinna szczególnie zadbać o jego higienę. Zwracaj uwagę zwłaszcza na stopy i dłonie. Zachęcaj podopiecznego do noszenia wygodnych butów i pilnuj, żeby nie zakładał za ciasnych skarpetek czy rękawiczek. W ten sposób osoba starsza uniknie zaburzeń krążenia, które mogą prowadzić do infekcji skórnych, a nawet do wystąpienia zespołu stopy cukrzycowej.Cukrzyca typu 2 także powiązana jest z dziedziczeniem – w przypadku krewnych pierwszego stopnia osoby chorej na cukrzycę typu drugiego, zdecydowanie wzrasta ryzyko wystąpienia tego samego typu cukrzycy. W przypadku tego typu cukrzycy jako czynnik predysponujący do jej wystąpienia bardzo często podaje się otyłość.OetUB89.
